Behalve de kille cijfers die de Commission levert – sinds 2010 30 % stijging van de werkloosheid onder vrouwen boven 50 (algemene stijging is 5%) en gemiddeld een salaris dat 20% lager ligt dan dat van mannen in soortgelijke banen – vertellen vrouwen hun eigen verhalen. Enkele van die verhalen laten zien dat oudere vrouwen uit hun banen gejaagd worden “by young male managers who feel threatened by older women, too like their mothers”.
Ik weet het, dit gaat over de situatie in het Verenigd Koninkrijk, maar ik vraag me af hoe het bij ons is? Zijn ook de jonge Nederlandse middenmanagers bang voor vrouwen van die leeftijd omdat dezen teveel zouden lijken op hun moeders? En waar zijn ze precies bang voor: dat ze geplaagd worden, opgegeten, doodgeknuffeld, klein gehouden, gecastreerd misschien? En hoe zit dat dan met mannelijke medewerkers van die leeftijd: lijken die niet op de vaders van de jonge managers of vormen “vaders” minder een bedreiging voor ze dan “moeders”? Deze vragen zijn zo oud als de wereld, zou je kunnen zeggen: van Griekse tragedies tot de moderne psychiatrie, van sprookjes tot populaire songteksten: steeds komt de thematiek terug, dus negeren kun je die moeilijk. Ook ons taalgebruik is weinig verhullend: feeks, tang, heks, …; ik zou zo een, twee, drie geen kwalificaties voor mannen kunnen bedenken met dezelfde lading.
En hoe zit het eigenlijk met vrouwelijke middenmanagers zelf? Daarvan hebben we er minder dan mannen, maar in sommige sectoren zijn ze goed vertegenwoordigd: zo bleek uit onderzoek uit 2008 dat in het Onderwijs 30 – 40 % van het middenmanagement vrouw was. Zouden die vrouwen ook bang zijn van oudere vrouwen omdat ze te veel op hun moeders lijken?
Er is de laatste jaren terecht veel aandacht voor deelname van vrouwen in het management van organisaties en er wordt steeds vaker onderzoek gedaan naar factoren die doorstroming van vrouwen in de weg kunnen staan. Ook de effectiviteit en prestaties van organisaties die meer of minder vrouwen in managementfuncties hebben wordt onderzocht en alles wijst erop dat organisaties met meer vrouwen in managementfuncties beter presteren
Los van dat alles kan ik uit eigen waarneming enkele opvallende dingen melden:
- In een vorig jaar door mij georganiseerde leergang voor jonge middenmanagers was 80% van de deelnemers vrouw
- In een door mij begeleid MD-traject voor middenmanagers is 65% van de deelnemers vrouw
Zijn daarom vrouwelijke middenmanagers dommer (zodat ze meer bij moeten leren), zijn ze ambitieuzer ( wat blijkt uit het feit dat ze vaker deelnemen aan leertrajecten), zijn ze onzekerder dan mannen (zodat ze iedere kans grijpen om hun zelfvertrouwen te versterken)?
Nee, de conclusie die ik daaruit trek is dat het aandeel vrouwelijke managers stijgende is, dat ze graag willen leren en dat ze niet bang zijn, noch van oudere vrouwen, noch van oudere mannen.